Ceremonie

CEREMONIA WPROWADZENIA W POSŁUGIWANIE NOWO MIANOWANEGO PROBOSZCZA WE WSPÓLNOCIE PARAFIALNEJ

W życiu religijnym wspólnoty parafialnej Kościoła w Polsce, mianowanie nowego proboszcza stanowi ciągle jeszcze dość znaczący i ważny moment; jej życie – mimo zmieniających się uwarunkowań – jest w dużej mierze naznaczone myleniem i działaniem swego duszpasterza. Dla samego proboszcza podjęcie posługiwania duszpasterskiego w nowej wspólnocie parafialnej staje się również ważnym wydarzeniem.

Obrzęd uroczystego wprowadzenia nowo mianowanego proboszcza w posługiwanie danej parafii, ma w naszej Ojczyźnie swoją długą tradycję; istniejące liczne propozycje były przekazywane sobie wzajemnie przez proboszczów, niektóre z nich, zatwierdzone przez biskupa diecezjalnego, znalazły się w Agendach Kościołów lokalnych jako prawo partykularne. Wzorcowy obrzęd rzymski (editio typica), który nie został jeszcze przetłumaczony na język polski i wprowadzony w życie, przewiduje wcześniejsze (niż sam obrzęd wprowadzenia) złożenie wyznania wiary przez proboszcza wobec biskupa (lub jego delegata), odnowienie przez proboszcza w czasie obrzędu wprowadzenia (po homilii) przyrzeczeń ze święceń prezbiteratu oraz (pro opportunitate) udanie się w procesji wewnątrz kościoła do miejsc posługi uświęcania jak kaplica Najświętszego Sakramentu, chrzcielnica, konfesjonał.

Do istniejącego zbioru różnych propozycji i wzorów obrzędu wprowadzenia nowo mianowanego proboszcza w posługiwanie we wspólnocie parafialnej, którego niestety nie zawiera księga Obrzędy błogosławieństw dostosowane do zwyczajów diecezji polskich, dołączam poprawiony i odnowiony wzór obrzędu, który przed prawie dwudziestu laty został przeze mnie opublikowany w kwartalniku Collectanea Theologica i który został przyjęty w diecezji katowickiej. Przedstawiona tu propozycja uwzględnia w większym stopniu (aniżeli dotychczasowe wzory) naukę i wskazania Soboru Watykańskiego II o Kościele i jego posłudze nauczania (prorockiej), uświęcania (kapłańskiej) i pasterzowania (królewskiej). Liturgiczna część objęcia parafii przez nowego proboszcza, zmierza do wyrażenia poprzez gesty i postawy oraz słowa tego, co najbardziej istotne dla wspólnoty parafialnej i jej nowego duszpasterza w tworzeniu i przeżywaniu wspólnoty Kościoła miejscowego.

I. Wprowadzenie teologiczne i pastoralne

1. Biskup w diecezji

Sobór Watykański II poucza, iż “Chrystus Pan, Syn Boga żywego, który przybył, aby wybawić swój lud od grzechów i uświęcić wszystkich ludzi, jak sam został posłany przez Ojca, tak też posłał swoich Apostołów (…), aby i oni wielbili Ojca na ziemi i ratowali ludzi, dla budowania Ciała Chrystusowego (Ef 4, 12), którym jest Kościół. (…) W tym Kościele Chrystusowym Biskup Rzymu, jako Następca Piotra, (…) cieszy się najwyższą, pełną, bezpośrednią i powszechną władzą duszpasterską” (DB Wstęp. 2). Biskupi, w nauczaniu Soboru, są postawionymi przez Ducha Świętego pasterzami dusz, którzy zajmując miejsce Apostołów “zostają posłani, aby wraz z papieżem i pod jego władzą zapewnić trwałość dziełu Chrystusa, wiecznego Pasterza” (DB 2). Chrystus Pan dał Apostołom i ich następcom, biskupom “nakaz i władzę, by nauczali wszystkie narody, uświęcali ludzi w prawdzie oraz obejmowali ich troską pasterską. Z tej racji biskupi stali się przez Ducha Świętego, który został im dany, prawdziwymi i autentycznymi nauczycielami wiary, kapłanami i pasterzami” (DB 2).

Sobór przypomina ponadto, że “biskupa należy uważać za arcykapłana jego owczarni. Od niego bowiem poniekąd wywodzi się i zależy chrześcijańskie życie jego wiernych” (KL 41). Biskup nie może jednak “zawsze i wszędzie osobiście przewodniczyć całej owczarni w swoim Kościele“, dlatego też “koniecznie powinien utworzyć grupy wiernych“, z których najważniejsze “są parafie lokalnie zorganizowane pod przewodnictwem duszpasterza zastępującego biskupa” (KL 42). Dlatego w każdej wspólnocie parafialnej duszpasterz – proboszcz będący zastępcą biskupa, wypełnia ważną i odpowiedzialną posługę. Proboszczowie, którym jako właściwym pasterzom została powierzona “troska o dusze w określonej części diecezji“, są szczególnymi współpracownikami biskupa wypełniając obowiązek (posłannictwo) nauczania, uświęcania i pasterzowania (kierowania), tak “aby wierni oraz wspólnoty parafialne czuli się naprawdę członkami zarówno diecezji, jak i całego Kościoła powszechnego” (por. DB 30).

2. Proboszcz w życiu parafii

Kodeks Prawa Kanonicznego określa proboszcza jako pasterza parafii, czyli określonej wspólnoty wiernych (utworzonej na sposób stały w Kościele partykularnym), nad którą biskup diecezjalny powierzył mu opiekę duszpasterską (zob. KPK kan. 515). Prawo kościelne stwierdza, że “proboszcz jest własnym pasterzem zleconej sobie parafii, podejmującym pasterską troskę o powierzoną mu wspólnotę pod władzą biskupa diecezjalnego. Powołany jest do uczestnictwa w posłudze Chrystusa, ażeby dla tejże wspólnoty wykonywał zadania nauczania, uświęcania i kierowania, przy współpracy także innych prezbiterów i diakonów oraz niosących pomoc wiernych świeckich, zgodnie z przepisami prawa” (KPK kan. 519).

Sama nominacja nie daje proboszczowi władzy w powierzonej mu parafii; pełną pieczę pasterską nad wiernymi otrzymuje proboszcz od momentu kanonicznego objęcia parafii. Proboszcz nie może objąć parafii w posiadanie własną powagą, lecz musi być wprowadzony w jej posiadanie przez ordynariusza miejsca lub jego delegata, którym najczęściej, na mocy prawa partykularnego, jest dziekan. Prawo powszechne nie określa samego sposobu objęcia parafii; sposób wprowadzenia proboszcza winien być określony prawem partykularnym lub zwyczajem prawnym. “Jeśli brak w tej materii prawnego zwyczaju, biskup diecezjalny powinien to określić prawem diecezjalnym“.

3. Eucharystia centrum życia wspólnoty parafialnej

Liturgiczne wprowadzenie proboszcza do duszpasterskiego posługiwania we wspólnocie parafialnej winno koncentrować się wokół Eucharystii, gdyż “sprawowanie Mszy Świętej jako czynność Chrystusa i hierarchicznie zorganizowanego ludu Bożego, jest ośrodkiem całego chrześcijańskiego życia tak dla Kościoła powszechnego jak i lokalnego oraz dla poszczególnych wiernych. W czynności tej osiąga szczyt działanie, przez które Bóg w Chrystusie uświęca świat oraz kult, jaki ludzie oddają Ojcu, wielbiąc Go przez Chrystusa, Syna Bożego, w Duchu Świętym. (…) Pozostałe zaś czynności święte i wszystkie czyny chrześcijańskiego życia wiążą się ze sprawowaniem Eucharystii i do niej zmierzają“. Święty Jan Paweł II uczy w encyklice O Eucharystii w życiu Kościoła, że “Kościół żyje dzięki Eucharystii. Ta prawda wyraża nie tylko codzienne doświadczenie wiary, ale zawiera w sobie istotę tajemnicy Kościoła. Na różne sposoby Kościół doświadcza z radością, że nieustannie urzeczywistnia się obietnica: “A oto Ja jestem z wami przez wszystkie dni, aż do skończenia świata” (Mt 28, 20). Dzięki Najświętszej Eucharystii, w której następuje przeistoczenie chleba i wina w Ciało i Krew Pana, raduje się tą obecnością w sposób szczególny. Od dnia Zesłania Ducha Świętego, w którym Kościół, Lud Nowego Przymierza, rozpoczął swoje pielgrzymowanie ku ojczyźnie niebieskiej, Najświętszy Sakrament niejako wyznacza rytm jego dni, wypełniając je ufną nadzieją” (nr 1).

Nowo mianowany proboszcz winien pierwszą uroczystą Eucharystię, na którą zbiera się licznie wspólnota parafialna, koncelebrować z biskupem bądź z dziekanem, który w imieniu biskupa wprowadza go do nowej parafii, oraz z prezbiterami, którzy pracują w tej parafii, jak również ze swoim poprzednikiem oraz z innymi prezbiterami, którzy przybyli na tę liturgiczną uroczystość. (Przed tą uroczystością parafialną należałoby umożliwić wszystkim wiernym skorzystanie z sakramentu pokuty i pojednania, aby obecni prezbiterzy mogli wziąć udział w koncelebrowanej Eucharystii). Msza koncelebrowana ukazuje “we właściwy sposób jedność kapłaństwa, ofiary i całego ludu Bożego” (OWMR 199). Dla podkreślenia zaś, że to właśnie nowy proboszcz jest pasterzem danej wspólnoty, on powinien przewodniczyć liturgii Mszy Świętej. Należy jednakże w tym przypadku pamiętać o wskazaniach Kościoła, iż “wszelką prawowitą celebrację Eucharystii kieruje biskup osobiście albo przez prezbiterów, swoich współpracowników. Kiedy biskup uczestniczy we Mszy Świętej, na której jest zgromadzony lud, ze wszech miar wypada, aby on sam celebrował Eucharystię i zespolił ze sobą w świętej czynności jako koncelebransów. Dzieje się tak nie dla powiększenia zewnętrznej okazałości obrzędu, lecz celem ukazania w jaśniejszym świetle misterium Kościoła, sakramentu jedności. Jeśli zaś biskup nie celebruje Eucharystii, lecz powierza to komuś innemu, wtedy wypada, aby ubrany w albę oraz stułę i kapę, oraz mając krzyż noszony na piersiach, przewodniczył liturgii słowa i pod koniec Mszy Świętej udzielił błogosławieństwa” (OWMR 92).

Wydaje się słusznym, aby wprowadzenie proboszcza poprzedzało bezpośrednio liturgię Mszy Świętej, tworząc w ten sposób zwarty, całościowy układ obrzędu liturgicznego. To sprawi ponadto, iż sprawowanie Eucharystii nie zostanie “przeciążone” dodatkowymi elementami, z wyjątkiem tych, które stanowią jej istotę. Proponowany obrzęd wprowadzenia nowego proboszcza ukazuje go jako nauczyciela, kapłana i pasterza w stosunku do tych, do których został posłany przez biskupa. Wyrażeniu tej prawdy służą odpowiednie znaki, słowa i czynności ukazujące posługiwanie proboszcza w kontekście sprawowanej przez niego codziennej liturgii.

Tak więc:
1) dla podkreślenia roli proboszcza jako nauczyciela, dziekan i nowo mianowany proboszcz zatrzymują się przy ambonie – miejscu głoszenia Słowa Bożego w liturgii (OWMR 309);
2) posługę proboszcza jako kapłana (zadanie uświęcania) uwidacznia przede wszystkim jego posługiwanie przy ołtarzu, “na którym pod sakramentalnymi znakami uobecnia się Ofiara krzyża” , który “jest także stołem Pańskim” i “ośrodkiem dziękczynienia, które się spełnia przez sprawowanie Eucharystii” (OWMR 296);
3) posługiwanie proboszcza jako pasterza (zadanie kierowania – “regendi“) uwypukla w liturgii miejsce, z którego przewodniczy on zgromadzeniu liturgicznemu i kieruje modlitwą, a mianowicie krzesło (katedra, siedzenie), umieszczone w odpowiednim miejscu prezbiterium (OWMR 310).

Poniższy wzór obrzędu może być jedynie podstawowym modelem, który trzeba ewentualnie dostosować do specyficznej sytuacji danej wspólnoty parafialnej.

II. Obrzęd wprowadzenia nowo mianowanego proboszcza w posługiwanie we wspólnocie parafialnej

1. Liturgiczne wprowadzenie nowo mianowanego proboszcza powinno dokonać się podczas Mszy świętej w niedzielę lub w uroczystość, w obecności licznie zgromadzonych parafian. W imieniu Biskupa do wspólnoty parafialnej wprowadza go dziekan, wicedziekan lub inny kapłan delegowany przez Biskupa. Liturgii przewodniczy nowo mianowany proboszcz. Jeśli to możliwe, wraz z nim koncelebruje dziekan i kapłani pracujący w danej parafii. Obrzęd ten można dostosowywać do sytuacji konkretnej wspólnoty parafialnej. Nowego proboszcza wprowadza się uroczyście w procesji do kościoła. W czasie procesji wykonywana jest pieśń na wejście związana z danym okresem roku liturgicznego, a w okresie zwykłym zaleca się pieśń: Kto się w opiekę…, Pod Twą obronę…, Ojcze z niebios… lub inną pień dostosowaną do tej okazji.

2. Po wejściu przez główne drzwi do kościoła, duchowni z asystą udają się do prezbiterium; tu wszyscy czynią ukłon lub przyklękają przed ołtarzem (bez jego ucałowania) i zajmują swoje miejsca. Nowo mianowany proboszcz i koncelebransi ubrani są w szaty liturgiczne. Proboszcz pozostaje przed ołtarzem w postawie strojącej.

3. Dziekan z odpowiedniego miejsca w prezbiterium (ale nie z ambony i nie z miejsca przewodniczenia proboszcza) rozpoczyna znakiem krzyża obrzęd liturgicznego objęcia parafii przez proboszcza.

Dziekan: Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus! Drodzy bracia i siostry. Nasz ksiądz Biskup NNNN ustanowił księdza NNNN proboszczem tutejszej parafii. Oto treść dokumentu nominacyjnego:

Odczytuje następnie dokument nominacyjny i przedstawia nowego duszpasterza parafianom. Swoje przemówienie może zakończyć tymi lub podobnymi słowami:

Dziekan: Nowy proboszcz będzie wam głosił słowo Boże, wśród was będzie sprawował Eucharystię, słuchał waszych spowiedzi, błogosławił małżeństwa, chrzcił wasze dzieci, będzie odwiedzał chorych i wraz z wami będzie się modlił, gdy będziecie żegnać swoich bliskich zmarłych; pod jego przewodnictwem będziecie pogłębiać i umacniać wspólnotę parafialną. Przyjmijcie go otwartym sercem.

Następnie dziekan zwraca się do nowego proboszcza:

Dziekan: Drogi Księże Proboszczu! Twojej pasterskiej pieczy Nasz ksiądz Biskup NNNN powierzył troskę o tutejszą parafię NNNN. Niech Duch Święty uzdolni cię do wielkodusznego podjęcia duszpasterskich zadań. Głoś słowo Boże, aby wierni umocnieni w wierze, nadziei i miłości wzrastali w Chrystusie. Gromadź swych parafian wokół ołtarza, aby wszyscy – starsi i młodzi, ubodzy i bogaci, gorliwi i obojętni religijnie – odnajdywali w Eucharystii źródło uświęcenia życia i poprzez nią oddawali chwałę Ojcu. Otaczaj ojcowską miłością ubogich i chorych, ożywiaj w sercach wiernych apostolskiego ducha i zachęcaj ich do wspólnej troski o sprawy Kościoła. Zarządzaj też roztropnie dobrami materialnymi powierzonymi twej pieczy.

4. Po przemówieniu dziekana proboszcza witają przedstawiciele rady parafialnej (lub inni wierni). Na zakończenie powitania podają proboszczowi chleb i sól z tymi lub podobnymi słowami:

Drogi Księże Proboszczu, witamy cię serdecznie w imieniu wspólnoty parafialnej i powierzamy się twej pasterskiej pieczy. Ufamy, że będziesz gorliwie budował Bożą świątynię z żywych kamieni, jakimi jesteśmy i że będziesz należycie troszczył się o dobra materialne naszej parafii.

5. Proboszcz odpowiada tymi lub podobnymi słowami, dołączając swoje pierwsze pozdrowienie skierowane do wszystkich parafian:

Proboszcz: Ufając Bożej pomocy i wsparciu całej parafii, będę się troszczył, aby służyć tej wspólnocie parafialnej ku chwale Bożej i dla zbawienia ludzi.

6. Dziekan przekazuje nowemu proboszczowi klucze kościoła, mówiąc:

Dziekan: Pan niech błogosławi Twoje wejście do świątyni tej wspólnoty parafialnej. Przekazuję Ci klucze kościoła i wszystkich innych budynków tej parafii. Otwieraj tę świątynię wszystkim, którzy szukają Boga. Niech stanie się ona centrum życia parafialnego. Kieruj i zarządzaj tą parafią, tak jak zostało Tobie to polecone, jako niezmordowany pracownik w winnicy Pańskiej.

Dziekan zwraca się do wiernych: Od tej chwili nowy proboszcz podejmuje pośród was pasterskie zadania. Otoczmy go wspólną modlitwą.

7. W tym momencie może nastąpić krótkie słowo pozdrowienia i powitania ze strony przedstawicieli wspólnoty parafialnej.

8. Dziekan zwraca się następnie do wspólnoty parafialnej tymi lub podobnymi słowami:

Dziekan:Drodzy, Bracia i Siostry! Zebraliście się dzisiaj w waszym kościele, aby pozdrowić i przywitać w parafii waszego nowego Proboszcza. Wasza tu obecność jest wymownym znakiem gotowości współpracy z nowym duszpasterzem w służbie budowania Królestwa Bożego w waszej parafii. Współpraca pomiędzy proboszczem a wspólnotą parafialną może być owocną tylko wtedy, gdy jest natchniona i kierowana przez Ducha Świętego. Wzywajmy zatem teraz wspólnie Jego pomocy.

9. Intonuje się śpiew hymnu O Stworzycielu Duchu, przyjdź lub innej pieśni do Ducha Świętego.

10. W tym czasie nowy proboszcz całuje ołtarz. Po skończonym śpiewie, czyni znak krzyża i pozdrawia wiernych (pozdrowieniem liturgicznym). Następnie wita wiernych. Wypada, aby pierwszą mszę świętą sprawował w intencji swych parafian.

I. PROBOSZCZ NAUCZYCIELEM WSPÓLNOTY PARAFIALNEJ – ZADANIE NAUCZANIA

11. Dziekan i proboszcz stają wokół ambony. Dziekan przemawia w tych lub podobnych słowach:

Dziekan: Ksiądz Biskup ustanowił cię nauczycielem tej wspólnoty parafialnej. Wiemy, że prawdy objawione przez Boga są zawarte i wyrażone w Słowie Bożym, które stanowi podstawę naszej wiary. Z tej ambony powinieneś Je ogłaszać i wyjaśniać. Zanoś Dobrą Nowinę o Królestwie Bożym do wszystkich sfer życia parafialnego i do wszystkich ludzi, którzy szukają prawdy. Troszcz się o to, aby wszyscy członkowie tej wspólnoty parafialnej: dzieci, młodzież i dorośli, mogli usłyszeć i przyjąć Słowo Boga żywego. Ogłaszaj Chrystusa jako drogę do prawdziwego życia, i ukazuj wszystkim wierzącym jak można żyć z wiary i być świadkiem Jezusa Chrystusa zmartwychwstałego.

12. Ksiądz proboszcz odpowiada:

Proboszcz: Módlmy się o siłę, aby móc przyjąć Słowo Boże i dawać o nim świadectwo: Panie, Jezu Chryste, Synu Boga żywego! Ty wskazujesz nam drogę do domu Ojca. Daj nam siłę i odwagę otwierać się na Twoje Słowo, żyć z wiary i wszystkim ludziom dawać świadectwo naszej nadziei. Który żyjesz i królujesz na wieki wieków.

Wszyscy: Amen.

II. PROBOSZCZ KAPŁANEM WSPÓLNOTY PARAFIALNEJ – OBOWIĄZEK UŚWIĘCANIA

13. Dziekan z proboszczem udają się do ołtarza i zatrzymują się przy nim. Dziekan kieruje do nowego proboszcza te lub podobne słowa:

Dziekan: Na ołtarzu Ofiara Krzyża uobecnia się pod sakramentalnymi znakami i jest rozdzielany Chleb życia. Jesteś, Drogi Bracie, wyznaczony na kapłana tej wspólnoty. Momentem centralnym i ośrodkiem całej Twojej kapłańskiej działalności jest Msza Święta, pamiątka śmierci i zmartwychwstania Chrystusa, naszego Zbawiciela. Troszcz się o to, by wspólnota parafialna ciągle na nowo gromadziła się wokół tego ołtarza. Młodzi i starzy, biedni i bogaci – winni się tu spotykać we wspólnocie w Panu i łączyć się we wspólnym sprawowaniu świętej liturgii. Niech wszyscy oddają cześć temu ołtarzowi, a przez niego naszemu Panu, Jezusowi Chrystusowi, który żyje i króluje w tej wspólnocie i jednoczy wszystkich w Duchu Świętym.

14. Proboszcz całuje ołtarz, a następnie mówi:

Proboszcz: Módlmy się o łaskę, aby ten ołtarz i sprawowana tu Eucharystia stały się centrum naszego życia parafialnego: Panie, Jezu Chryste! Ty powierzyłeś swojemu Kościołowi sprawowanie Mszy świętej i innych sakramentów. Ześlij nam Twojego Ducha Świętego, tak, abyśmy ciągle podążali do tego ołtarza na sprawowanie pamiątki śmierci i Twojego zmartwychwstania. Umocnij nas poprzez przyjmowanie Ciała i Krwi Twojej na wspólnej drodze do Królestwa wiecznego. Ty żyjesz i królujesz na wieki wieków.

Wszyscy: Amen.

15. Dziekan i proboszcz mogą teraz udać się do chrzcielnicy. Dziekan kieruje do wszystkich te lub podobne słowa:

Dziekan: Przy tym źródle chrzcielnym sprawuje się chrzest, pierwszy sakrament nowego Przymierza, w którym ludzie przez wodę i Ducha Świętego rodzą się do nowego życia. Jednoczą się przez wiarę z Chrystusem, otrzymują Ducha przybrania oraz miano i godność dzieci Bożych. Zrośnięci w jedno z Chrystusem, zostają włączeni w Jego Ciało, czyli Kościół, stając się wybranym plemieniem, królewskim kapłaństwem, narodem świętym, ludem Bogu na własność przeznaczonym.

16. Wszyscy odnawiają przyrzeczenia chrzcielne. Proboszcz zwraca się do wiernych:

Proboszcz: Bracia i siostry, wyznajcie teraz wiarę, którą otrzymaliście na chrzcie świętym, i dzięki łasce Ducha Świętego potwierdzacie ją codziennym życiem. A zatem pytam każdego z was:

Czy wierzysz w Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi?

Wszyscy: Wierzę.

Proboszcz: Czy wierzysz w Jezusa Chrystusa, Syna Jego Jedynego, a naszego Pana, narodzonego z Maryi Dziewicy, umęczonego i pogrzebanego, który powstał z martwych i zasiada po prawicy Ojca?

Wszyscy: Wierzę.

Proboszcz: Czy wierzysz w Ducha Świętego, Święty Kościół powszechny, obcowanie świętych, odpuszczenie grzechów, zmartwychwstanie ciała i życie wieczne?

Wszyscy: Wierzę.

Proboszcz dołącza się do wyznania i wyraża wiarę Kościoła: Taka jest nasza wiara. Taka jest wiara Kościoła, której wyznawanie jest naszą chlubą w Chrystusie Jezusie, Panu naszym.

Wszyscy: Amen.

17. Dziekan i proboszcz mogą udać się do tego miejsca w kościele, gdzie znajduje się konfesjonał. Dziekan przypomina obecnym znaczenie tego miejsca. Może to uczynić tymi lub podobnymi słowami:

Dziekan: Konfesjonał to miejsce sprawowania sakramentu pokuty. Przychodzimy do konfesjonału jako grzesznicy, a odchodzimy usprawiedliwieni, korzystając z posługi pojednania, jaką nasz Pan Jezus Chrystus powierzył swojemu Kościołowi.

18. Proboszcz wzywa wszystkich do dziękczynienia:

Proboszcz: Bracia i siostry, dzięki składajmy Bogu, Ojcu wszechmogącemu, który przez śmierć i zmartwychwstanie swojego Syna, mocą Ducha Świętego wyrwał nas z mocy ciemności i udzielił nam odpuszczenia wszystkich grzechów:

Wszyscy: Dzięki składamy Tobie, Boże.

Proboszcz: Błogosławiony jesteś, Boże, Ty wydałeś swojego Syna za nasze grzechy, aby nas wyrwać z ich ciemności i przenieść do królestwa Twojego światła i pokoju.

Wszyscy: Dzięki składamy Tobie, Boże.

Proboszcz: Błogosławiony jesteś, Boże, Ty przekazałeś Kościołowi Świętemu klucze królestwa niebieskiego, aby nimi otwierał wszystkim dostęp do Twojego miłosierdzia.

Wszyscy: Dzięki składamy Tobie, Boże.

Proboszcz: Błogosławiony jesteś, Boże, Ty nieustannie dokonujesz wielkiego dzieła pojednania ludzi i udzielasz im przebaczenia, aby ich kiedyś obdarzyć życiem wiecznym.

Wszyscy: Dzięki składamy Tobie, Boże.

III. PROBOSZCZ PASTERZEM PARAFII – ZADANIE KIEROWANIA (PASTERZOWANIA)

19. Dziekan i proboszcz stają przy “katedrze” (siedzeniu) – miejscu przewodniczenia liturgii. Dziekan zwraca się tymi lub podobnymi słowami do proboszcza:

Dziekan: Chrystus wezwał Cię przez naszego księdza Biskupa, abyś przewodził tej wspólnocie parafialnej i nią kierował. Jako sługa Dobrego Pasterza, Jezusa Chrystusa, prowadź tę parafię i w mocy Ducha Świętego bądź dla wszystkich wiernych pomocnikiem i doradcą na ich drodze życiowej. Twoje posługiwanie jako pasterza tej wspólnoty ma swoje źródło i swój moment centralny w sprawowaniu Mszy Świętej. Rozpocznij zatem sprawowanie swej posługi pasterskiej tą Eucharystią, którą sprawujesz dzisiaj wraz ze wszystkimi tutaj zgromadzonymi.

20. Jeśli jest obecny biskup, on przewodniczy Eucharystii koncelebrowanej z nowym proboszczem i prezbiterami dekanatu; pod nieobecność biskupa liturgii przewodniczy proboszcz, który wypowiada krótkie wprowadzenie do Mszy Św. i wzywa wszystkich do czynnego uczestnictwa w Najświętszej Ofierze. Pomija się akt pokuty i następuje kolekta.

IV. MSZA ŚWIĘTA

21. Formularz Mszy Św. sprawowanej przy liturgicznym wprowadzeniu proboszcza w posługiwanie w parafii, bierze się z dnia, jeśli jest to niedziela, uroczystość lub święto. Jeżeli zaś pozwalają na to przepisy, można wziąć formularz Mszy Św. w różnych potrzebach, np. Msza za Kościół, Msza za zgromadzenie o charakterze duchowym lub duszpasterskim, Msza za kapłanów, Msza za pełniących służbę w Kościele (zob. Mszał rzymski dla diecezji polskich, Poznań 1986, 111- 144).

22. Ewangelię odczytuje nowy proboszcz, a homilię głosi biskup lub dziekan, nawiązując w niej do czytań biblijnych i przedstawiając zasadnicze myśli programu duszpasterskiego.

23. Po homilii nowy proboszcz może (laudabiliter), wobec biskupa (jeśli jest obecny), odnowić przyrzeczenia złożone w czasie święceń prezbiteratu. Proboszcz staje przed biskupem.

Biskup: Drogi synu (bracie), wobec ludu powierzonego twojej trosce duszpasterskiej, odnów postanowienia – przyrzeczenia, które złożyłeś w czasie święceń prezbiteratu. Czy chcesz wiernie pełnić swój urząd, jako gorliwy współpracownik biskupów, w kierowaniu ludem Bożym, pod przewodnictwem Ducha Świętego?

Proboszcz odpowiada: Chcę.

Biskup: Czy na chwałę Boga i dla uświęcenia chrześcijańskiego ludu, chcesz pobożnie i z wiarą sprawować misteria Chrystusa, zgodnie z tradycją Kościoła?

Proboszcz: Chcę.

Biskup: Czy chcesz pilnie i mądrze pełnić posługę słowa, głosząc Ewangelię i wykładając prawdy katolickiej wiary?

Proboszcz: Chcę.

Biskup: Czy chcesz coraz ściślej jednoczyć się z Chrystusem, Najwyższym Kapłanem, który z samego siebie złożył Ojcu za nas nieskalaną Ofiarę, i razem z Nim poświęcać się Bogu za zbawienie ludzi?

Proboszcz: Chcę, z Bożą pomocą.

Biskup: Czy przyrzekasz mnie i moim następcom, cześć i posłuszeństwo?

Proboszcz: Przyrzekam.

Biskup dodaje: Niech Bóg, który rozpoczął w tobie dobre dzieło, sam go dokona.

Jeśli w uroczystości nie uczestniczy biskup, to dziekan odbiera od nowego proboszcza wyznanie wiary i przysięgę wiernego wypełniania urzędu.

Dziekan zwraca się do proboszcza ze słowami:

Dziekan: Drogi bracie! Wobec zgromadzonych wiernych wyznaj wiarę Kościoła, której stałeś się stróżem w tej parafii i złóż przysięgę wiernego wypełniania urzędu proboszcza powierzonego ci w imieniu Kościoła.

Proboszcz sam składa wyznanie wiary, nawet gdy przepisy liturgiczne przewidują w tym dniu odmówienie symbolu. W takim przypadku dziekan wyraźnie uprzedza wiernych o indywidualnym składaniu wyznania wiary przez proboszcza.

Proboszcz: Ja, NNNN, wiarą mocną wierzę we wszystkie i poszczególne prawdy zawarte w Symbolu wiary i wyznaję je, a mianowicie:

Wierzę w jednego Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych. I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzony przed wszystkimi wiekami. Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. Zrodzony, a nie stworzony, współistotny Ojcu, a przez Niego wszystko się stało. On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z nieba. I za sprawą Ducha Świętego przyjął ciało z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem. Ukrzyżowany również za nas, pod Poncjuszem Piłatem został umęczony i pogrzebany. I zmartwychwstał dnia trzeciego, jak oznajmia Pismo. I wstąpił do nieba; siedzi po prawicy Ojca. I powtórnie przyjdzie w chwale sądzić żywych i umarłych, a Królestwu Jego nie będzie końca. Wierzę w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela, który od Ojca i Syna pochodzi. Który z Ojcem i Synem wspólnie odbiera uwielbienie i chwałę; który mówił przez Proroków.

Wierzę w jeden, święty, powszechny i apostolski Kościół. Wyznaję jeden Chrzest na odpuszczenie grzechów. I oczekuję wskrzeszenia umarłych. I życia wiecznego w przyszłym świecie. Amen.

Wierzę również mocno w to, co jest zawarte w słowie Bożym, spisanym lub przekazanym przez Tradycję, a co Kościół jako objawione przez Boga, podaje do wierzenia, tak w Nauczaniu uroczystym, jak i zwyczajnym Nauczaniu powszechnym.

Z przekonaniem przyjmuje i uznaję również wszystkie i poszczególne prawdy, które Kościół w sprawach wiary i moralności podaje w sposób ostateczny.

Przyjmuję nadto z religijnym posłuszeństwem woli i umysłu naukę głoszoną przez Papieża, czy też przez Kolegium Biskupów sprawujących autentyczny Urząd Nauczycielski, także wtedy gdy nie jest ona podawana z intencją definitywnego jej określenia.

Przysięga wierności

Proboszcz: Ja, NNNN, obejmując urząd proboszcza, przyrzekam, że zarówno w słowach, jak w postępowaniu będę zawsze zachowywał jedność z Kościołem katolickim.

Z największą starannością i wiernością będę wypełniał obowiązki, które zostały mi powierzone wobec Kościoła tak powszechnego, jak i partykularnego, w którym do mojego posługiwania, wypełnianego zgodnie z przepisami prawa, zostałem powołany.

W spełnianiu zadania, powierzonego mi w imieniu Kościoła, będę zachowywał nienaruszony depozyt wiary, będę go wiernie przekazywał i objaśniał oraz będę odrzucał wszelkie doktryny jemu przeciwne.

Będę zachowywał i umacniał dyscyplinę wspólną dla całego Kościoła i będę troszczył się o przestrzeganie praw kościelnych, w szczególności tych, które zawiera Kodeks Prawa Kanonicznego.

Będę zachowywał z chrześcijańskim posłuszeństwem to, co ogłaszają Pasterze jako autentyczni nauczyciele i stróże wiary, oraz postanawiają jako rządcy Kościoła. Biskupom diecezjalnym będę wiernie służył pomocą, aby działalność apostolska, która ma być wypełniana w imieniu i z polecenia Kościoła, była urzeczywistniana w jedności z tymże Kościołem.

Tak mi dopomóż Bóg i ta święta Ewangelia, której dotykam moimi rękami.

24. Podniosły charakter tej parafialnej uroczystości, winien także znaleźć swe żywe echo w prośbach modlitwy powszechnej, zanoszonych do Boga zwłaszcza za biskupa i nowego proboszcza oraz za jego poprzednika (uwzględniając odpowiednią sytuację: przeniesienie na inną placówkę, przejście na emeryturę lub śmierć). Intencje modlitw powinni wypowiadać przedstawiciele wszystkich stanów wspólnoty parafialnej.

V. MODLITWA POWSZECHNA

Proboszcz: Świadomi obecności wśród nas Jezusa Chrystusa, Dobrego Pasterza i ożywieni wiarą w Jego panowanie nad światem, zanieśmy wspólne modlitwy i błagania do naszego Ojca w niebie.

1. Módlmy się za Ojca Świętego NNNN i wszystkich pasterzy Kościoła, Biskupa NNNN i NNNN, aby ofiarnie naśladowali Chrystusa, Dobrego Pasterza, i umacniali braci w wierze. Ciebie prosimy…